Brutalizm, Ginger i Fred, wieża jak rakieta – zwiedzaj charakterystyczne obiekty Pragi.
Uważam, że Praga to jedno z najpiękniejszych miast w Europie. Ściągają do niej rzesze turystów ze względu na bogactwo zachowanych zabytków z różnych epok historycznych. Na czele atrakcji stoi Zamek Królewski, który wraz z monumentalną gotycką katedrą św. Wita góruje nad miastem. Turystów przyciąga oczywiście malowniczy Most Karola i Rynek Staromiejski, gdzie czas odmierza astronomiczny zegar Orloj.
Zwiedzaj Pragę, ale nie ograniczaj się do historycznych dzielnic i utartych szlaków. Szczególnie, że miasto na prawdę potrafi zaskoczyć bardzo interesującą architekturą współczesną. Przyjrzyjmy się kilku znakomitym budowlom z drugiej połowy XX wieku.
Nowa Scena
Usytuowana nad brzegiem Wełtawy, tuż obok historycznego budynku Teatru Narodowego, Nowa Scena nikogo nie pozostawia obojętnym. Ten budynek to bardzo odważny projekt architektoniczny, zaliczany do klasyki praskiego brutalizmu.
Budynek ukończony został w 1983 roku i jest to data symboliczna, ponieważ 100 lat wcześniej po niszczycielskim pożarze ponownie otwierana była historyczna budowla Teatru Narodowego. Otwarcie Nowej Sceny wywołało wielkie emocje z powodu tego jak budynek wyglądał.
Charakteryzuje się niekonwencjonalną fasadą ze szklanych ekranów, którą zaprojektował Karel Prager wspólnie z czołowym czeskim szklarzem Stanislavem Libenskim.
Scena teatralna ulokowana tuż przy ruchliwej ulicy wymagała specjalnej izolacji akustycznej. Zapewnić to miało między innymi obłożenie kamiennymi płytami z zielonego kubańskiego marmuru – serpentynu i ściany z dmuchanego szkła. Okazało się to niewystarczające, serpentyn nie ma zbyt odpowiednich właściwości akustycznych. Dopiero trzecia warstwa umożliwiła osiągnięcie odpowiedniego wyciszenia. Tworzą ją właśnie te dziwne „telewizyjne kineskopy”, które składają się na typowy wygląd budynku Nowej Sceny. W sumie fasada zbudowana jest z 4306 tych niepowtarzalnych kafli, każdy o wymiarach 80 x 60 x 40 cm i wadze około 40 kg.
Choć z zewnątrz budynek wydaje się być surowy i nieprzystępny to jednak zachęcam by zajrzeć do zaskakująco wyrafinowanego wnętrza. Spiralna klatka schodowa z zielonego kubańskiego marmuru łączy wszystkie piętra, prowadząc do przyjemnej kawiarni na górnym poziomie. Oryginalne oświetlenie autorstwa Pavla Hlavy i Jaroslava Štursy dodaje wnętrzu charakteru.
Żiżkowska wieża telewizyjna
Trudno sobie dzisiaj wyobrazić bez niej panoramę Pragi. Wieżę, która przez jednych jest uwielbiana przez innych znienawidzona, zobaczysz z prawie każdego miejsca w mieście. Ze swoją wysokością 216 metrów jest najwyższą budowlą Pragi.
Z powodu futurystycznego, dość nieoczekiwanego kształtu, prażanie często nazywają wieżę „pieszczotliwie” wiertarką czy też rakietą. Zaprojektowana została przez Vaclava Aulickiego, który opracował aż 20 różnych projektów tego tak bardzo potrzebnego Pradze nadajnika telewizyjnego.
Budowa rozpoczęła się w 1985 roku, wtedy na głębokości 15 metrów położono fundament w postaci żelbetonowej deski. Niestety, nowe zniszczyło stare. Teren budowy wieży pochłonął część cmentarza żydowskiego zlokalizowanego tuż obok. Żiżkowski nadajnik telewizyjny oddany został do użytku w 1992 roku. Cała konstrukcja, która składa się z 3 wysokich tubusów połączonych kontenerowymi kabinami, waży łącznie 12 tys. ton.
Żiżkowska wieża pełni nie tylko techniczne funkcje nadajnika radiowo telewizyjnego. Na wysokości znajdziemy luksusową restaurację 'Oblaca’ oraz taras widokowy, który jest położony najwyżej w całych Czechach. Co ciekawe na wieży możemy spędzić noc! W jednej z kabin znajduje się 6 gwiazdkowy hotel! Uwaga… to tylko 1 pokój, w którym możemy spać na wysokości 70 m.
Od roku 2000 po wieży wspinają się 'Miminka’. Tych 10 rzeźb, czarnych niemowlaków łażących po wieży, mieszkańcom bardzo przypadło do gustu. Autorem tej rozpoznawalnej instalacji jest David Černy.
Tańczący dom
Ten architektoniczny klejnot stoi w centrum Pragi, wzniesiony został w 1996 roku i przyciąga uwagę swoją nietypową architekturą. Jeden z filarów nowoczesnej architektury Pragi zaprojektował Vlado Milunič we współpracy ze światowej sławy architektem Frankiem O. Gehrym dla firmy ubezpieczeniowej Nationale Nederlande. Nazywamy go „Tańczącym Domem” lub Ginger i Fred.
Swoją nazwę zawdzięcza narożnym wieżom, które przypominają postacie tancerzy Ginger Rogers i Freda Astaire’a. Tancerza reprezentuje betonowa wieża, a jego partnerkę – szklana wieża wyglądająca jak rozkloszowana suknia. Na szczycie wieży, symbolizującej postać mężczyzny, znajduje się kopuła o konstrukcji z metalowych rur pokrytych siatką. Autorem tej kopuły jest Frank O. Gehry.
W Tańczącym domu możemy odwiedzić galerię, restaurację i bar na szczycie wieży Fred. Z tarasu widokowego podziwiamy pełną panoramę Pragi.
Wnętrza w części zaprojektowała słynna czeska architektka pracująca w Wielkiej Brytanii – Eva Jiřična.
Budynek praskiego Tańczącego domu zdobył prestiżową nagrodę amerykańskiego magazynu Time – zwyciężył w kategorii projekt roku 1996.
Dodatkowo, w 2021 roku Tańczący Dom został uznany za 9. najpiękniejszy budynek na świecie. To uznanie przyznało oprogramowanie analityczne firmy Roofing Megastore. Porównano parametry pięćdziesięciu najsłynniejszych dzieł architektonicznych, zestawiając ich proporcje ze stosunkiem liczbowym zwanym złotym podziałem.
Niewątpliwie kiedy powstają odważne projekty architektoniczne zawsze towarzyszą im silne emocje. Nie inaczej było przy okazji powstawania powyższych budowli. Praga, od zawsze otwarta na nowoczesne rozwiązania architektoniczne, oferuje więcej fascynujących obiektów do odkrycia poza głównymi trasami turystycznymi. Zobacz Pragę z przewodnikiem i podziwiaj jej różnorodność architektoniczną!
Zapraszam do kontaktu beata@popradze.pl